Eski ve köklü bir geçmişe sahip olan güreş, en fazla Türkler, Araplar ve Yunanlar’da bir spordur. Çok eski tarihlerden insanlara miras kalan bu spor, en eski 1904 tarihinden itibaren olimpiyatlarda oynanan bir kategori şeklinde sınıflandırılmıştır. Elbette köklü bir spor olması yağlı güreş kuralları gibi çeşitli unsurları ortaya çıkarmıştır. Kendi içinde özel bir alana ve oynanış biçimine sahip olan güreşin kurallarını bilmek oyunu rahat oynamak açısından önem arz etmektedir.
Güreş, adeta bir güç gösterisi ve strateji oyunu olarak karşımıza çıkan, iki sporcunun birbirine üstünlük sağlamak için mücadele ettiği etkileyici bir spor dalıdır. Kökenleri antik dönemlere dayanan bu disiplin, zamanla çeşitli kolları ve kurallarıyla evrim geçirmiş, dünya genelinde farklı güreş stilleri ortaya çıkmıştır.
Güreşin iki temel stili olan Greko-Romen ve serbest stil, sporculara farklı beceri ve strateji gereksinimleri sunar. Greko-Romen stilinde ayak kullanılmazken, serbest stil sporcularının vücutlarının tamamını kullanma özgürlüğü bulunmaktadır. Türk güreş tarihinde de önemli isimler, bu iki farklı stilde üstün başarılar elde etmişlerdir.
Güreş, sadece ulusal ve uluslararası arenalarda değil, geleneksel Türk güreş türleriyle de öne çıkar. Aba güreşi, şalvar güreşi, karakucak güreşi ve yağlı güreş gibi geleneksel müsabakalar, Türk kültürünün güreşle iç içe geçmiş bir yansımasıdır. Bu güreş türlerinde, sporcuların kullandıkları kıyafetler ve oyunun kendine özgü kuralları, her birini diğerinden ayırt eden unsurlardır.
Güreş müsabakalarında minder adı verilen platformda, iki sporcu karşı karşıya gelir. Temel amaç, rakibin iki omzunu birden mindere yapıştırmak ve bu eylemi “tuş” olarak adlandırmaktır. Her devresi 3 dakika süren müsabakalar, eşitlik durumunda bir devre daha verilebilir.
Bu etkileyici sporda galip gelmek için sporcunun sadece gücü değil, aynı zamanda stratejik zekası da önemlidir. Temizlik ve titizlik, güreşin vazgeçilmez kuralları arasında yer alır. Sporcuların tırnak uzatmaları veya sakal bırakmaları kesinlikle yasaktır. Bunun dışında yağlı güreşler dışında vücuda herhangi bir kayganlaştırıcı madde sürmek de yasaklanmıştır.
Güreşin puanlaması, rakibin düştüğü güç durumlarına göre belirlenir. Rakibin tuş olması veya 10 puan öne geçilmesi durumunda galibiyet elde edilir. Maçlar, jüri tarafından dikkatle takip edilir ve hakem, eşitlik durumunda kazananı belirler.
Güreş, sadece fiziksel bir mücadele değil, aynı zamanda zihinsel bir strateji oyunudur. Eski dönemlerden bu yana sık sık ekranlarda gördüğümüz hatta komedi filmlerinde dahi konu olan güreş, Türk tarihinde de önemli bir yere sahiptir.
Güreş Ekipmanları Nelerdir?
Hemen her güreşçi, güreş kuralları çerçevesinde ekipmanları kullanmaktadır. Bu ekipmanların kullanılması, olası zararlardan korunmayı sağlarken maç esnasında rakiplere sınırları bildirmek için de önemlidir. Güreşe başlayanların ilk adımı, uygun bir güreş minderi seçimidir ki bu, sporcuların sakatlanma riskini minimize etmek amacıyla özel olarak tasarlanmıştır. Güreş minderleri, güreşçilerin düşüşlerini hafifletir ve darbeleri emerek sporcuların güvenliğini sağlar.
Güreş ayakkabıları da güreş sporunda kilit bir rol oynar. Bu özel ayakkabılar, güreşçilerin minderde daha iyi bir tutuş elde etmelerine yardımcı olur ve özel olarak tasarlanmış tabanları, kaymaları önlemeye yöneliktir.
Güreşte kullanılan tek parça ekipman da büyük önem taşır. Bu ekipmanlar, güreşçilerin vücutlarını korurken aynı zamanda hareketlerini sınırlamaz. Özellikle şort tarzı ekipmanlar, rakiplerin tutmasını zorlaştırarak tercih edilir. Koruyucu ekipmanlar da güreşçiler için kritik bir unsurdur. Bu malzemeler, sakatlanmaları önler ve sporcuların güvenli bir şekilde mücadele etmelerine olanak tanır. Güreş kaskları, kulak koruyucuları ve tokalar, yaygın olarak tercih edilen koruyucu malzemeler arasındadır.
Hem güreş antrenmanlarında hem de bu sporcuların rutinlerinde kullanılan ağırlıklar da büyük bir öneme sahiptir. Bu ağırlıklar, güreşçilerin güçlerini artırmalarına yardımcı olur ve daha iyi performans sergilemelerine katkı sağlar. Bu ekipmanlar, güreşçilerin güreş kuralları çerçevesinde her maçta ve antrenmanda uyması gerekenler arasında yer almaktadır.
Güreş Antrenmanları Nasıl Yapılır?
Güreş kuralları bilinmeden önce oldukça zorlayıcı bu sporun antrenmanlarını bilmek gerekir. Güreş, sporculara hem fiziksel hem de zihinsel olarak büyük bir dayanıklılık ve çeviklik gerektiren dinamik bir mücadele sunar. Güreş antrenmanlarının temel amacı, sporcuların sadece kuvvetli olmalarını değil, aynı zamanda teknik becerilerini ve zihinsel dayanıklılıklarını da geliştirmelerini sağlamaktır. Çeşitli kuvvet ve dayanıklılık antrenmanları, biceps, omuz ve sırt kaslarının güçlenmesini hedefler, bu da güreşin temelini oluşturan çekme hareketlerine yönelik etkili bir hazırlık sağlar. Bench press gibi itme hareketleri de dengeli bir kas gelişimi için önemlidir. El ve kavrama gücünü artırmak için barfiks gibi egzersizler, sporcuların rakiplerini kontrol etmelerini ve istedikleri teknikleri uygulamalarını kolaylaştırır.
Güreş antrenmanlarında squat hareketleri, kalça ve bacak gücünü artırmaya odaklanarak sporcuların patlamalı ve hızlı hareketlere daha iyi yanıt vermelerini sağlar. Bu, güreşte rakiplerine karşı daha avantajlı bir pozisyon elde etmelerine yardımcı olur. Sporvuların esneklik ve çevikliklerini artırmak, hızlı ve beklenmedik hamlelere karşı daha hazır olmalarını sağlar. Tüm bu fiziksel hazırlıkların yanı sıra, antrenmanlar, teknik becerilerin geliştirilmesi ve mental dayanıklılığın artırılması için stratejik uygulamaları içermelidir. Birçok açıdan zorlayıcı olan bu sporun antrenmanı da kendisi kadar zorlayıcıdır. Bundan dolayı yapılan antrenmanlar eğitmenler eşliğinde ve düzenli olarak yapılacak şekilde planlanmalıdır.
Güreş Kuralları Nelerdir?
Güreş kuralları hemen herkes için oldukça önemli iken, özellikle bu spora gönül vermişlerin dikkatli olması önemlidir. Kurallarının incelenmesi ve daha sonrasında da buna göre ilerlenmesi gerekir. Hali hazırda belirlenmiş kurallara uyulmaması dahilinde ciddi sorunların olabileceğini unutmadan ilerlemek daha iyi bir oyun ortamının hazırlanması konusunda en önemli unsurlar arasındadır.
Öyle ki artık güreşte zafer elde etmek için belli başlı kuralları yerli yerinde uygulamak gereklidir. Güreşte zafer, bir güreşçinin rakibini mindere düşürüp iki omzunu yere değdirmesi, yani tuş yapması ile elde edilir. Bu tuş, güreş müsabakalarında kazananı belirlemek için temel bir kriterdir. Alternatif olarak, bir güreşçi, rakibiyle arasındaki puan farkını 10’a çıkardığında da galip ilan edilir.
Maçlar genellikle 3 dakikalık iki devre üzerinden oynanır ve devre araları 30 saniyedir. Eğer bu süre zarfında tuş olmaz ve puanlarda eşitlik korunursa, ekstra bir 3 dakikalık uzatma devresi uygulanır. Maç yine berabere sona ererse, hakem kararıyla bir kazanan belirlenir. Minder hakeminin puan verdikleri durumda, jüri bu puanları onaylama veya reddetme yetkisine sahiptir.
Güreş müsabakalarının gerçekleştiği minderin belirli ölçülere uygun olması gerekir; en az 4 santim kalınlığında ve 9 metre çapında olmalıdır. Sporcular terli veya vücutlarına madde sürerek mindere çıkamazlar. Takı, aksesuar ve uzun tırnaklarla gelmek yasaktır. Her güreşçi, mayosunun içinde bir mendil taşımalıdır. Bu kurallar, güreşin adil ve güvenli bir ortamda gerçekleşmesini sağlar. Bu tarz kurallar grekoromen güreş kuralları çerçevesinde de geçerli olarak ortamdaki atmosferin daha da iyileştirilmesi konusunda önemli bir yere sahiptir.
Yağlı Güreş Kuralları
Yağlı güreş kuralları hemen hemen herkesin en merak ettikleri arasında yer alır. Bu kapsamda sırtüstü getirmek, geleneksel yağlı güreşin temel ve yaygın bir kuralıdır. Bu kural, rakibin yerdeyken sırt üstü çevrilerek veya ayaktayken sırt üstü düşürülerek tuş yapılmasını ifade eder. Rakibi yere oturtmaya açık düşürmek ise bu sporda önemli bir strateji olarak kabul edilir. Eğer rakibin sırtı yere değmemiş olsa bile arkaya doğru veya yan pozisyonda düşerse, güreşi kaybetmiş olur.
Çivi yukarı hareketi, diğer bir önemli tekniktir. Bu durumda, rakip ayaklarından kavranarak başının üstüne dikilir ve sırtı yere getirilerek tuş yapılır. Güreşçilerden biri, diğerini kucakladıktan sonra ayaklarını yerden keser ve bu pozisyonda en az üç adım yürürse, bu duruma “yağlı güreşte tartarak yenmek” adı verilir. Eğer güreşçilerden biri pes ediyorum derse, maçı kaybetmiş olur. Bu kurallar, yağlı güreşin özgün dinamiklerini yansıtarak bu geleneksel spor dalında adil bir rekabet ortamı sağlar.